Gebruiksvriendelijkheid is vast ook voor jouw website, app en/of webshop een belangrijk onderdeel. Maar wat wordt er eigenlijk met de gebruiksvriendelijkheid (usability) van een digitaal platform bedoeld? Hoe draagt user testing hieraan bij en hoe verhoudt usability zich tot UX? Ik werk als UX/UI designer bij GX en ik ga de vijf meest gestelde, en dus voor jullie de belangrijkste vragen beantwoorden.
Wat is de betekenis van Usability?
De letterlijke betekenis van usability is bruikbaarheid. Denk hierbij bijvoorbeeld eens aan hoe bruikbaar jouw website, webshop of app is. Goede usability draait om het verminderen van de tijd en energie die een gebruiker nodig heeft om een specifieke taak te voltooien. Je kunt dit doen door het verbeteren van de navigatie, vergroten van de begrijpelijkheid van de user interface, maken van intuïtieve bedieningselementen en het verhogen van waardevolle functionaliteiten.
Maar wat is UX dan?
UX staat voor User Experience en draait om de totale ervaring van een gebruiker met jouw digitale platform. Dit betekent dat bij een goede User Experience, je website niet alleen eenvoudig in gebruik moet zijn en alles werkt zoals verwacht, maar ook dat de ervaring met jouw platform als makkelijk wordt ervaren en dat er positief wordt gedacht over jouw bedrijf als geheel.
Kortom, de gebruikerservaring van begin tot eind staat centraal bij UX.
Terug naar usability, waarom moet je hier aandacht aan besteden?
De totale User Experience bestaat uit verschillende onderdelen. Zo heb je utility, waarbij je ervoor zorgt dat alle functionaliteiten binnen bijvoorbeeld een nieuwe app werken. En een andere belangrijke is dus usability. Sterker nog, als je bij UX design niet nadenkt over usability, kun je simpelweg geen perfecte User Experience bewerkstelligen.
Goede usability houdt in dat je website makkelijk te gebruiken is en de manier waarop je door de site navigeert overeenkomt met de verwachtingen van eindgebruikers. Want op basis van onze waarnemingen en verwachtingen vormen we een beeld van de werking van een website, ook wel het mental model genoemd.
| Een mental model is een abstracte verwachting van hoe een product moet werken. Het is gebaseerd op onze eerdere ervaringen met technologie en ervaringen in de fysieke wereld. Dit noem je ook wel liquid expectations. |
Als een eindgebruiker geen positieve ervaring heeft op jouw website, dan ben je diegene kwijt. Misschien wel voorgoed. Zeker wanneer de eindgebruiker ergens anders het vooropgestelde doel makkelijker en efficiënter bereikt.
Zorg er dus voor dat jouw eindgebruikers goed kunnen vinden wat ze nodig hebben. Want feit is dat we dankzij smartphones zo gewend zijn geraakt aan het eenvoudige, gebruiksvriendelijke en intuïtieve gebruik van digitale producten, dat we ervan uitgaan dat elk digitaal product ons eenzelfde ervaring biedt. Zo verwachten we een naadloze persoonlijke ervaring waarbij wij het maximale doel bereiken met zo min mogelijk weerstand. De usability van de website waar we gebruik van maken speelt hierbij een van de belangrijkste rollen.
Hoe kan je de usability van een website verbeteren?
Je kunt de usability van een website verbeteren door te ontwerpen vanuit het perspectief van de eindgebruiker. De meeste producten worden ontworpen vanuit de gedachte en expertise van de ontwikkelaar, het bedrijf en/of de ontwerper. Ontwikkelaars snappen complexe technische producten. Ze denken vaak vanuit hun eigen logische structuur, maar dat is niet per se een logische structuur voor eindgebruikers. Hetzelfde geldt voor het gebruik van vakjargon. Het is dus de kunst om in het hoofd van je eindgebruiker te kruipen, door middel van user testing.
Helaas heb je alleen niet zomaar een rij eindgebruikers naast je bureau staan bij wie je de hele tijd kunt toetsen wat je doet. Toch is solide gebruikersonderzoek, oftewel user testing, dé manier om de usability te verbeteren. Tijdens user testing observeer je hoe iemand door je website navigeert en vraag je hen naar hun ervaringen.
Zo kwamen we er dankzij user testing bij een van onze klanten achter, dat de informatie op hun website voor eindgebruikers heel onlogisch was gestructureerd. Ze konden tijdens de user test maar moeilijk navigeren en informatie vinden. Hierdoor haakten ze op een gegeven moment af. Dat wil je natuurlijk voorkomen.
Wat zijn quick wins voor het verbeteren van de usability?
Er zijn gelukkig heel veel quick wins die de usability van een website kunnen verbeteren. Wat dacht je van:
- De leesbaarheid vergroten door een lettergrootte van 16px te hanteren voor de hoofdtekst. Dat is ongeveer even groot als de gedrukte tekst in een boek, waardoor het prettig leest en bijdraagt aan de digitale toegankelijkheid.
- Focus je op één actie per pagina. Promoot dus niet te veel verschillende dingen tegelijk. Hierdoor is het makkelijker om te de aandacht van de eindgebruiker te richten op jouw unique selling point (USP).
- Consistentie draagt enorm bij aan de voorspelbaarheid en dus ook de gebruiksvriendelijkheid. Zorg er bijvoorbeeld voor dat alle knoppen dezelfde stijl hebben op de hele pagina. Of als een link op de ene plek onderstreept is, dan moet hij dat op andere plaatsen ook zijn.
Wil je weten hoe je naast de usability, ook de UX van je website kan verbeteren? Ook daar hebben we een handige blog voor, toepasselijk genaamd de UX van je site verbeteren: waar te beginnen?
